Aşk ile...

Önsöz'den
"İslam dininin musikiyi haram sayıp saymadığı konusundaki tartışmaların İslam tarihi kadar eski olduğunu ifade etmek, herhalde hatalı olmaz. Bu iki farklı görüşün taraftarları, düşüncelerinin doğruluğunu ispatlamak için, çeşitli ayet ya da hadisleri kendi görüşlerine uygun bir tarzda yorumlamışlardır. Böylece bu konu belki de hiçbir zaman çözülemeyecek boyutlara varmış, adeta "felsefi" bir hüviyet kazanmıştır.

Bu tartışmaların yer aldığı tarihi akış içerisinde musiki, her zaman mevcut olmuş ve diğer dini inançlara mensup toplumlarda olduğu gibi Müslüman toplumlarda da "dini musiki" olarak isimlendirilen bir musiki tarzı doğmuştur ve çeşitli şekillerde uygulanan karşı koymalara rağmen varlığını korumuştur.

İki CD ve bir kitaptan oluşan bu çalışma yukarıda sözünü ettiğimiz tartışmaların dışında kalarak Osmanlı-Türk İslam yaşayışı içerisinde gelişen, dolayısıyla da kültürel yapımızın temel taşlarından biri olan dini musikimizden örnekler vermek ve bu musikinin türlerini kısaca tanıtmak amacıyla yapılmıştır. Bütün dini musiki tarzlarının bir arada takdim edilip örneklendiği ve icra şekilleri hakkında açıklamalar yapıldığı mütevazı çalışmamızın bu konuda genel bilgiler edinmek isteyen okuyucu/dinleyici dostlarımıza faydalı olmasını diliyoruz."

Basından

Diğer dini inançlara mensup toplumlarda olduğu gibi Müslüman toplumlarda da "dini musiki" olarak isimlendirilen bir müzik tarzı oluşmuştur. Osmanlı - Türk İslam yaşayışı içerisinde gelişen bu müziğin örneklerini tambur sanatçısı Hakan Talu bir albüm içinde topladı. "Aşk ile..." adını taşıyan bu albüm Pan Yayıncılık tarafından yayımlandı. Albümün 61 sayfalık (Türkçe ve İngilizce) açıklamalar bölümünde dini müzik tanıtılıyor. Albümün içindeki 2 CD'de ise, Hafız Kani Karaca'nın sesiyle dini müzikten örnekler veriliyor. Bilebildiğim kadarıyla bu CD'ler geçen hafta vefat eden Kani Karaca'nın sesinin son kayıtlarını içeriyor. 1930 yılında Adana'da doğan Kani Karaca'nın gözleri iki aylık iken görmez olmuş. İlkokul yıllarında Kuran'ı hıfzetmiş. 1950'lerde İstanbul'a gelmiş. Sadettin Kaynak, Münir Nurettin, Refik Fersan, Hafız Ali Efendi ve Halil Nuri Poyraz gibi üstatlardan ders almış. Hürriyet gazetesindeki köşesinde Murat Bardakçı, "Kani gitti, bu iş bitti" başlığı altında, "Kani, her türlü musiki eserini yerli yerinde, kurallarına uygun ve mükemmel şekilde icra eden son üstat idi" diye yazdı. 'Aşk ile...' Hakan Talu'nun hazırladığı "Aşk ile..." isimli albümde Kani Karaca tarafından seslendirilen 21 parça var. Kani Karaca, hicaz makamında Fatiha Suresi'ni, hicaz makamında akşam ezanını, saba makamında sabah ezanını da okumuş. Hakan Talu diyor ki, "Uzaklardan duyulabilmesi için tiz seslerden okunan ezanın, güzel sesli ve makam bilgisi olan müezzinler tarafından okunması geleneği, elektronik ses yükselticilerinin kullanılmaya başlanmasından bu yana unutulmuştur." Halbuki ezanın vakitlerine göre farklı makamdan güzel sesli müezzin tarafından elektronik aygıt kullanılmadan doğal okunması esastır. Sabah ezanı, bestenigar makamında; öğle ezanı rast makamında; ikindi ezanı hicaz makamında; akşam ezanı hicaz, hüseyni, uşak, bayati, neva veya segah makamında; yatsı ezanı uşak veya bayati makamında okunur. Geniş açıklama var "Aşk ile..." albümünde, Kani Karaca'nın seslendirdiği dini müzik hakkında geniş açıklama var. "İlahi", Allah sevgisini ifade ediyor. Allah'tan rahmet dileyen ve ona selam eden bestelere "salat" adı veriliyor. Dini müzikte "kaside", Allah'ın birliğini, bütünlüğünü, affediciliğini anlatmak için kullanılıyor. Hazreti Muhammed'in vasıfları ve sıfatları "naat" ile övülüyor. Din müziği hakkında hem bilgi edinmek, hem de örneklerini Kani Karaca'nın sesinden dinlemek isteyenlere "Aşk ile..." albümünü tavsiye ederim.
(Güngör Uras, Milliyet, 05 Haziran 2004)